H Ήμερη

Βογιατζής, Θέατρο Οδού Κυκλάδων και Ντοστογιέφσκι. Τρεις λέξεις που εύκολα πείθουν τον οποιονδήποτε να μην σε ακολουθήσει στο θέατρο παρά μόνο αν είναι φανατικός του Βογιατζή ή βλέπει τα πάντα στο θέατρο. Μιας και ανήκω στην 1η κατηγορία (γιατί δεν ρισκάρω τα minimum €20 για να δω το "Σεσουάρ για Δολοφόνους" στην 97η σεζόν του) είχα κλείσει εισιτήρια για την παράσταση μια εβδομάδα πριν αλλά ότι και να έταξα στην γυναίκα μου δεν ερχόταν με τίποτα (γιατί της είχαν τελειώσει τα ξυραφάκια για το διάλειμμα - που δεν είχε όμως η παράσταση)!

Αν και παρακολουθώ τον Βογιατζή από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου (με έσερνε η μάνα μου μαζί της από αρκετά πιο πιτσιρικά - και τώρα που το σκέφτομαι καλά έκανε κι ας μην καταλάβαινα πολλά τότε) για το συγκεκριμένο έργο και χωρίς να έχω διαβάσει ποτέ μου Ντοστογιέφσκι, ήμουν λίγο επιφυλακτικός μιας και είναι μονόλογος. Ευτυχώς πήγα τελικά και μάλιστα δεν χρειαζόσουν lexotanil ή ξυραφάκια στο τέλος της. Αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν "ανάλαφρη" παράσταση ή ότι προσφέρεται για διασκέδαση μετά από δουλειά Παρασκευή βράδυ, αλλά δεν σε έφτανε και στα όρια κατάθλιψης όπως άλλες παραστάσεις του ιδίου. Όπως και να έχει ο Βογιατζής παραμένει από τους κορυφαίους του ελληνικού θέατρο για αρκετές 10ετίες και η συγκεκριμένη παράσταση το αποδεικνύει (για άλλη μια φορά).

Ξεκινώντας από τη σκηνικά, η Ομπολένσκι για άλλη μια φορά πετυχαίνει διάνα και φτιάχνει ένα σκηνικό φόρο τιμής στα καταγώγια που έχει συνηθίσει τους περισσότερους ο Ντοστογιέφσκι (από ότι έμαθα έπειτα). Δένουν επίσης απόλυτα και με το παίξιμο του Βογιατζή, όπου μόνιμα βήχει, τρέχει η μύτη του και φαίνεται να κρυώνει (ευτυχώς για τους θεατές η θέρμανση λειτουργούσε άψογα). Κλασσικός ψυχάκιας ο Βογιατζής (από τότε που χαστούκιζε πραγματικά τους ηθοποιούς σε παραστάσεις του) λούζεται κανονικότατα κατά τη διάρκεια της παράστασης και μουσκεύει από πάνω μέχρι κάτω.

Συνεχίζοντας στη σκηνοθεσία, ο διάλογος με το βίντεο, που δείχνει πάλι το Βογιατζή (ουσιαστικά διάλογος με τη συνείδησή του) αν και δεν χρήζει βραβείο πρωτοτυπίας δένει μια χαρά και σπάει τη μονοτονία που θα περίμενε κάποιος να δει σε μονόλογο. Παίρνει μεν λίγη ώρα για να συντονιστεί ο θεατής αλλά αξίζει σίγουρα τον κόπο. Φυσικά αυτό που είναι κατόρθωμα είναι ότι ο Βογιατζής συγχρονίζεται άψογα, δεν χάνει ούτε δευτερόλεπτο και δεν ξεχνάει ούτε ένα κόμμα από τα λόγια του. Για έναν ηθοποιό που κυριολεκτικά έχει φάει το σανίδι με το κουτάλι και έχει ξεπεράσει τα 60 είναι σίγουρα αξιοθαύμαστο. Δεν σημαίνει ότι η ηθοποιία του βασίζεται μόνο εκεί. Καταφέρνει άψογα να δείξει την εσωτερική πάλη στον απολογισμό του ήρωα (όσο κλισέ κι αν ακούγεται), καταφέρνει να σε κρατήσει 1:30 ώρα (αν και στο τελευταίο 10λεπτο λες άντε να τελειώσει και σίγουρα θέλει απόλυτη συγκέντρωση από τον θεατή) πάνω από όλα όμως μεταφέρει άψογα το πνεύμα του έργου το οποίο δεν είναι άλλο παρά ένας προσωπικός απολογισμός του πρωταγωνιστή με αφορμή την αυτοκτονία της γυναίκας του.

Η παράσταση με συνεπήρε τόσο γιατί ο απολογισμός φτάνει μάλλον όσο πιο βαθιά μπορεί να φτάσει η ανθρώπινη σκέψη αντιμέτωπη με τον εαυτό της να αναλογίζεται ποια είναι και τι σκοπό έχει. Παρά το γεγονός ότι δεν έχω διαβάσει καθόλου τον συγκεκριμένο συγγραφέα ήταν εμφανές από το έργο ότι σήμα κατατεθέν του είναι οι υπαρξιακές συγκρούσεις. Ξεκινάει με το σοκ της αυτοκτονίας για να επεκταθεί σε θέματα όπως:

- ρόλος τον σχέσεων μέσα στην κοινωνία
- η επιρροή των κοινωνικών προτύπων σε κάθε μονάδα που την αποτελεί
- πως ξεκινάει κανείς να παντρευτεί (τους πραγματικούς λόγους και όχι την αγάπη που πιστεύει η φιλενάδα σας ή ο άντρας σας ...)
- που λογοδοτεί η συνείδησή μας και βάση ποιων προτύπων
- πως εμφανίζεται η συμπεριφορά μας σε συνάρτηση μιας κοινωνικής ομάδας
- αυτό που νομίζουμε ότι είμαστε είναι τελικά ο εαυτός μας ?

και η λίστα μπορεί να συνεχιστεί ακόμη αλλά νομίζω καταλαβαίνει κανείς τη θεματολογία. Είναι κατανοητό επίσης ότι δεν είναι μια παράσταση για κάποιον που ψάχνει για πρωταγωνίστρια τη Βίκυ Καγιά (που άκουσα παραδόξως ότι είναι καλή αλλά δεν με βλέπω να πηγαίνω).

Για κάποιον που θέλει να δει 1η φορά Βογιατζή θέλει σίγουρα αρκετή υπομονή και ανοιχτό ορίζοντα. Για όποιον είχε απογοητευθεί με την Αντιγόνη θα ευχαριστηθεί σίγουρα ένα καλό come back. Το σίγουρο είναι πως η παράσταση θα βάλει σε πολλές σκέψεις και ερωτηματικά όποιον είναι πραγματικά ειλικρινής με τον εαυτό του κι αν δεν είναι σίγουρα θα αρχίσει να το σκέφτεται (αν όχι τότε απλώς είχε μπερδέψει τα εισιτήρια που μοιράζουν στα γραφεία για τις παραστάσεις του Σεφερλή και απλώς του πήρα ώρα να το καταλάβει)